Burn-out, bore-out, overspannen: verschillende woorden, één onderliggend probleem

Vorige week hadden we het over bore-out: dat gevoel van verveling, onderprikkeling en langzaam leeglopen omdat je werk of daginvulling simpelweg te weinig van je vraagt. Deze week richten we ons op een thema dat meer mensen herkennen: burn-out. Maar hoe verschillend ze ook lijken, burn-out en bore-out zijn in de kern vaak twee kanten van dezelfde medaille.
Burn-out staat bekend als de uitputting door te veel stress, te veel verantwoordelijkheid of te weinig rust. Je blijft maar geven, zonder dat je de kans krijgt om bij te tanken. Op den duur zegt je lijf: “Tot hier en niet verder.” Bore-out ontstaat juist door een gebrek aan betekenisvolle prikkels. Je doet wel wat, maar het voelt leeg. Je verveelt je, voelt je overbodig, en uiteindelijk net zo moe als bij een burn-out.
En dan is er nog overspannenheid. Dat is vaak de tussenfase: je bent nog niet doorgebrand, maar je systeem kraakt al. Je voelt je sneller geïrriteerd, vergeet dingen, slaapt slechter, en hebt minder plezier in dingen die je eerst leuk vond.
Wat deze drie gemeen hebben?
Ze wijzen allemaal op een disbalans tussen wat je geeft en wat je terugkrijgt. Tussen inspanning en herstel. Tussen betekenis en leegte. Of je nu opbrandt of leegloopt: je systeem raakt ontregeld als je langdurig niet doet wat past bij wie je bent, of wanneer je grenzen structureel genegeerd worden.
Als we dieper kijken, gaat het niet alleen over te veel of te weinig doen. Het gaat over verbinding: met jezelf, met je omgeving, met wat je doet. Burn-out, bore-out en overspannenheid ontstaan vaak wanneer die verbinding verstoord raakt. Wanneer je geen ruimte voelt om jezelf te zijn. Wanneer je elke dag iets doet wat niet (meer) klopt met je waarden of verlangens. Wanneer je in een ritme leeft dat niet het jouwe is.
Dat is het gedeelde fundament: je raakt jezelf een beetje kwijt. Je lichaam en hoofd lopen niet meer gelijk op met je werk, je omgeving, of je eigen behoeften.. En dat merk je. Soms als onrust. Soms als leegte. Soms als spanning of vermoeidheid die maar niet overgaat. Iedereen ervaart het anders, maar het begint allemaal bij hetzelfde punt: je bent niet meer afgestemd op wat je echt nodig hebt.
De oplossing is niet altijd simpel.
Maar het begint bij herkenning. Bij het serieus nemen van signalen als vermoeidheid, futloosheid, prikkelbaarheid of zelfs onverschilligheid. En bij het stellen van de vraag: wat heb ík nodig om weer op te laden, om weer zin te voelen?
Of je nu vastloopt in te veel, te weinig, of iets daar tussenin: je bent niet alleen. Het is oké om te voelen dat het even niet gaat. Maar laat het niet te lang sluimeren. Zoek steun. Zoek rust. En bovenal: zoek weer verbinding met wat voor jou klopt.